توضیحات
آزمایش SHBG (Sex Hormone Binding Globulin) برای اندازهگیری میزان گلوبولین متصلشونده به هورمونهای جنسی در خون انجام میشود. SHBG نوعی پروتئین تولید شده در کبد است که به هورمونهای جنسی از جمله تستوسترون، استروژن و دیهیدروتستوسترون (DHT) متصل میشود. این اتصال، فعالیت آزاد و دسترسی این هورمونها را برای تأثیر بر بافتهای بدن محدود میکند. به عبارت دیگر، تعادل هورمونهای جنسی را کنترل کرده و سطح هورمونهای فعال را تنظیم میکند.
سطح SHBG در بدن میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند سن، جنسیت، سطح هورمونهای جنسی، وضعیت سلامت عمومی، و بیماریهای خاص قرار گیرد. این آزمایش اغلب برای بررسی شرایطی مانند کاهش تستوسترون در مردان، افزایش تستوسترون در زنان، و مشکلات هورمونی دیگر انجام میشود. همچنین، آزمایش SHBG میتواند به تشخیص و پایش بیماریهایی مانند سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، کمکاری یا پرکاری تیروئید، و اختلالات کبدی کمک کند.
از آنجایی که SHBG به هورمونهای جنسی متصل میشود، سطح بالای این پروتئین میتواند باعث کاهش هورمونهای آزاد در خون شود. برعکس، سطح پایین SHBG ممکن است منجر به افزایش غیرطبیعی هورمونهای آزاد شود. بنابراین، بررسی سطح SHBG یک ابزار مهم برای ارزیابی تعادل هورمونی و شرایط مرتبط با آن به شمار میرود.
این آزمایش برای افرادی که دچار ناباروری، کاهش میل جنسی، آکنه شدید، ریزش موی غیرطبیعی، یا علائم مرتبط با مشکلات هورمونی هستند، توصیه میشود. با توجه به اهمیت این پروتئین در تنظیم هورمونهای جنسی، اندازهگیری دقیق سطح SHBG میتواند در شناسایی و درمان اختلالات هورمونی نقش اساسی ایفا کند.
احتیاطهای لازم
- مصرف داروهای استروئیدی، ضدبارداری خوراکی، یا سایر داروهای هورمونی ممکن است بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد.
- شرایط بیمار مانند بارداری یا بیماریهای کبدی باید در تفسیر نتایج در نظر گرفته شود
سوالات پرتکرار
1. آیا باید برای تست SHBG ناشتا باشم؟
خیر، این آزمایش نیاز به ناشتا بودن ندارد. اما بهتر است دستور پزشک خود را دنبال کنید.
2. آیا مصرف داروها روی نتیجه تأثیر دارد؟
بله، برخی داروهای هورمونی ممکن است نتایج را تحت تأثیر قرار دهند. حتماً لیست داروهای مصرفی را به پزشک خود اطلاع دهید.
3. آزمایش SHBG برای چه کسانی توصیه میشود؟
این آزمایش برای افرادی که دچار مشکلات هورمونی، ناباروری، یا کاهش میل جنسی هستند توصیه میشود.
4. چه عواملی میتوانند سطح SHBG را تغییر دهند؟
عوامل مانند چاقی، بیماریهای کبدی، دیابت، و داروهای هورمونی میتوانند سطح SHBG را افزایش یا کاهش دهند.
شرایط قبل از آزمایش
- آزمایش ناشتا نیازی ندارد، اما پزشک ممکن است به شما توصیه کند صبح زود آزمایش را انجام دهید.
- مصرف داروهای هورمونی باید مطابق دستور پزشک انجام شود.
نامهای دیگر
SHBG
شناسه ملی
801830
تفسیر
- مقادیر نرمال:
- مردان: 10-57 نانومول بر لیتر
- زنان پیش از یائسگی: 18-114 نانومول بر لیتر
- زنان پس از یائسگی: 14-90 نانومول بر لیتر
اطلاعات بالینی
مقادیر بالاتر یا پایینتر از حد نرمال SHBG میتواند نشاندهنده مشکلاتی مانند:
- مقادیر بالا: نارسایی کبدی، پرکاری تیروئید، یا کاهش سطح تستوسترون.
- مقادیر پایین: چاقی، دیابت نوع 2، سندرم تخمدان پلیکیستیک، یا افزایش سطح تستوسترون
نوع نمونه
سرم ، پلاسما EDTA
زمان نگهداری نمونه
پایداری در دمای یخچال بین 2 تا 8 درجه 5 روز
پایداری در دمای فریزر زیر 20 درجه 3 ماه
حجم نمونه لازم
1 میلی لیتر (حداقل: 0.5 میلی لیتر)
روش اندازهگیری
الکتروکمي لومينسانس - الايزا
زمان مورد نیاز
مدت زمان انجام آزمایش: بین 1 تا 2 روز کاری.
جوابدهی اضطراری: معمولاً این آزمایش نیاز به پاسخ اضطراری ندارد.
اطلاعات لازم از بیمار
سن بیمار