اولین نشانه سرطان خون در آزمایش خون

اولین نشانه سرطان خون معمولاً در آزمایش خون مشاهده می‌شود و تغییرات غیرطبیعی در پارامترهای شمارش کامل خون (CBC) را نشان می‌دهد. تشخیص زودهنگام سرطان خون اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا می‌تواند شانس موفقیت درمان را افزایش دهد. آزمایش‌های خون، به‌ویژه آزمایش شمارش کامل خون (آزمایش CBC)، اغلب اولین سرنخ‌های این بیماری را آشکار می‌سازند. در این مقاله، با جزئیات بیشتر به اولین نشانه‌های سرطان خون در آزمایش خون، یافته‌های جدید علمی و اهمیت آن در تشخیص بیماری می‌پردازیم.

این مطلب را نیز بخوانید: آیا انواع سرطان خون را می‌شناسید؟ [کلیک کنید]

اولین نشانه سرطان خون در آزمایش CBC چیست؟

این مطلب را نیز بخوانید: علائم اولیه سرطان خون چیست؟ [کلیک کنید]

نشانه‌‌های سرطان در برگه آزمایش خون

در یک برگه آزمایش خون، چندین پارامتر مورد بررسی قرار می‌گیرند که هرکدام اطلاعات مهمی در مورد وضعیت سلامتی فرد ارائه می‌دهند. این پارامترها و معانی آن‌ها به شرح زیر است:

آزمایش CBC (شمارش کامل سلول‌های خونی)

• RBC (تعداد گلبول‌های قرمز): کاهش این مقدار ممکن است نشان‌دهنده کم‌خونی باشد، در حالی که افزایش آن می‌تواند به بیماری‌هایی مانند پلی‌سیتمی یا کم‌آبی اشاره کند.
• WBC (تعداد گلبول‌های سفید): افزایش نشان‌دهنده عفونت یا التهاب است و کاهش ممکن است به ضعف سیستم ایمنی یا مصرف برخی داروها ارتباط داشته باشد.
• Hemoglobin (Hb): کاهش هموگلوبین نشان‌دهنده کم‌خونی است.
• Hematocrit (Hct): نسبت گلبول‌های قرمز به کل حجم خون را نشان می‌دهد؛ کاهش آن نیز نشانه کم‌خونی است.
• Platelets (PLT): تعداد پلاکت‌ها نقش مهمی در انعقاد خون دارد؛ کاهش آن خطر خونریزی را افزایش می‌دهد و افزایش ممکن است با بیماری‌های التهابی یا اختلالات مغز استخوان مرتبط باشد.

این مطلب را نیز بخوانید: طول عمر بیماران سرطان خون چقدر است و چگونه افزایش می‌یابد؟

ESR در آزمایش خون (نرخ رسوب گلبول‌های قرمز)

مقدار نرخ رسوب گلبول‌های قرمز خون ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate): این آزمایش سرعت ته‌نشینی گلبول‌های قرمز را اندازه‌گیری می‌کند. افزایش ESR می‌تواند نشانه التهاب، عفونت، یا بیماری‌های خودایمنی و حتی برخی از انواع سرطان، از جمله سرطان خون باشد. در سرطان خون، افزایش ESR به دلیل آزاد شدن مواد التهابی از سلول‌های سرطانی یا به علت واکنش بدن به تغییرات ناشی از بیماری رخ می‌دهد. مقادیر طبیعی ESR بسته به جنسیت و سن متغیر است (برای مردان کمتر از 15 میلی‌متر در ساعت و برای زنان کمتر از 20 میلی‌متر در ساعت). مقدار esr در سرطان خون، ممکن است به‌طور قابل‌توجهی افزایش یابد، اما این تست به‌تنهایی برای تشخیص کافی نیست و نیاز به سایر آزمایش‌های تکمیلی مانند CBC، بیوپسی مغز استخوان و آزمایش‌های مولکولی وجود دارد.

CRP (پروتئین واکنش‌دهنده C)

افزایش این شاخص نشان‌دهنده التهاب یا عفونت حاد است و در کنار ESR می‌تواند تصویر دقیق‌تری از شرایط التهابی ارائه دهد.

آزمایش‌های مرتبط با عملکرد مغز استخوان

• Reticulocyte Count: تعداد سلول‌های قرمز نارس که تولید آن‌ها در مغز استخوان آغاز می‌شود. افزایش یا کاهش آن می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات تولید گلبول قرمز باشد.
• Peripheral Blood Smear: بررسی شکل و ساختار سلول‌های خونی برای شناسایی موارد غیرطبیعی مانند سلول‌های سرطانی.

شیمی‌خون (Biochemistry)

• Glucose: اندازه‌گیری قند خون برای تشخیص دیابت.
• Creatinine و BUN: ارزیابی عملکرد کلیه.
• Liver Enzymes (ALT, AST): ارزیابی سلامت کبد.
• Electrolytes (سدیم، پتاسیم): بررسی تعادل الکترولیتی و عملکرد عضلات.

مارکرهای خاص برای سرطان

• LDH (لاکتات دهیدروژناز): افزایش این آنزیم ممکن است با تخریب سلولی شدید، مانند سرطان خون، مرتبط باشد.
• Blast Cells: در موارد لوسمی حاد، وجود تعداد زیادی سلول‌های نارس (Blast) در خون محیطی دیده می‌شود.

تست‌های انعقادی

• PT و PTT: بررسی زمان انعقاد خون که می‌تواند در بیماری‌های خونی مانند هموفیلی یا مشکلات کبدی تغییر کند.

این مطلب را نیز بخوانید: آزمایش اسمیر خون محیطی چیست و چرا اهمیت دارد؟

اگر نگران علائم مشکوک هستید یا می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره آزمایش‌های لازم برای تشخیص سرطان خون دریافت کنید، هم‌اکنون با متخصصان ما در آزمایشگاه ژنتیک و پاتوبیولوژی فروردین تماس بگیرید و برای انجام آزمایش‌های موردنیاز وقت رزرو کنید.

پرسش‌های متداول

1. آیا آزمایش CBC برای تشخیص سرطان خون کافی است؟ خیر، آزمایش CBC ممکن است نشانه‌های اولیه را نشان دهد، اما نیاز به آزمایش‌های تکمیلی مانند اسمیر خون یا بیوپسی مغز استخوان دارد.
2. علائم اولیه سرطان خون چیست؟ خستگی مفرط، عفونت‌های مکرر، کبودی یا خونریزی‌های غیرعادی از علائم اولیه هستند.
3. آیا علائم پوستی همیشه به معنی سرطان خون است؟ خیر، اما در صورت مشاهده مکرر این علائم، مشورت با پزشک ضروری است.
4. آیا کم‌خونی همیشه نشانه سرطان خون است؟ خیر، کم‌خونی می‌تواند علل متعددی داشته باشد، اما در برخی موارد ممکن است به سرطان خون مرتبط باشد.
5. چه زمانی باید آزمایش خون بدهم؟ در صورت مشاهده علائم مشکوک مانند خستگی، عفونت‌های مکرر، یا خونریزی غیرعادی، فوراً با پزشک مشورت کنید.

منابع: hematology.org ، yalemedicine.org ، cancer.org