کلیه و مجاری ادراری

آزمایش CBC یا شمارش کامل سلول‌های خون، یکی از پرکاربردترین و پایه‌ای‌ترین تست‌های آزمایشگاهی است. این آزمایش اطلاعات مهمی درباره وضعیت کلی سلامت، کم‌خونی، عفونت و بسیاری از بیماری‌های خونی فراهم می‌کند. در آزمایشگاه فروردین، این آزمایش با دستگاه‌های تمام‌اتوماتیک و دقیق، تحت نظارت متخصصین هماتولوژی انجام می‌شود.

آزمایش اوره خون (Blood Urea Nitrogen – BUN)

آزمایش اوره خون آزمایشی است که میزان اوره موجود در خون را اندازه گیری می کند. اوره محصول جانبی تجزیه پروتئین در بدن است و توسط کبد ساخته می شود. کلیه ها وظیفه دفع اوره از خون را به ادرار بر عهده دارند.

آزمایش اوره خون چه زمانی انجام می شود؟

آزمایش اوره خون ممکن است در موارد زیر انجام شود:

• برای بررسی عملکرد کلیه: میزان بالای اوره خون می تواند نشان دهنده مشکل در عملکرد کلیه باشد.
• برای بررسی کم آبی بدن: کم آبی بدن می تواند منجر به افزایش سطح اوره خون شود.
• برای نظارت بر درمان بیماری های خاص: پزشک ممکن است از آزمایش اوره خون برای نظارت بر درمان بیماری هایی مانند نارسایی کلیه یا خونریزی داخلی استفاده کند.
• به عنوان بخشی از معاینات قبل از عمل جراحی: ممکن است برای ارزیابی کلی عملکرد کلیه و آمادگی فرد برای جراحی، آزمایش اوره خون انجام شود.

آزمایش Blood Urea اوره خون چگونه انجام می شود؟

آزمایش اوره خون یک آزمایش ساده است که در آن، یک متخصص بهداشت و درمان مقدار کمی خون را از بازوی شما، معمولاً از وریدی در داخل آرنج شما، می گیرد. نمونه خون سپس به آزمایشگاه فرستاده می شود تا مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

آزمایش کراتینین (Creatinine) یکی از آزمایش‌های شایع برای ارزیابی عملکرد کلیه‌ها است. این آزمایش میزان کراتینین در خون یا ادرار را اندازه‌گیری می‌کند. کراتینین محصول جانبی طبیعی تجزیه عضلات است و از طریق کلیه‌ها از بدن خارج می‌شود. هر گونه اختلال در عملکرد کلیه‌ها باعث افزایش میزان کراتینین در خون می‌شود. آزمایش کراتینین به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات کلیوی مانند نارسایی کلیه یا بیماری‌های مزمن کلیوی را شناسایی کنند.

آزمایش اسید اوریک (Uric Acid)

آزمایش Uric Acid اسید اوریک آزمایشی است که میزان اسید اوریک موجود در خون را اندازه گیری می کند. اسید اوریک محصول نهایی متابولیسم پورین در بدن است و توسط کلیه ها از خون دفع می شود.

آزمایش Uric Acid اسید اوریک چه زمانی انجام می شود؟

آزمایش اسید اوریک ممکن است در موارد زیر انجام شود:

• تشخیص و غربالگری نقرس: بالا بودن سطح اسید اوریک خون (هایپراوریسمی) می تواند منجر به نقرس شود، نوعی آرتریت التهابی که باعث درد و تورم مفاصل می شود.
• تشخیص و ارزیابی سنگ کلیه: اسید اوریک می تواند در ادرار فوق اشباع شود و منجر به تشکیل سنگ کلیه شود.
• بررسی سایر اختلالات مرتبط با متابولیسم پورین: مانند سندروم لِش-نیهان (Lesch-Nyhan syndrome)
• بررسی عملکرد کلیه: برای ارزیابی عملکرد کلیه به ویژه در صورت ابتلا به بیماری های زمینه ای مانند دیابت یا فشار خون بالا.
• نظارت بر درمان: برای بررسی اثر بخشی درمان های مرتبط با نقرس یا سایر اختلالات مرتبط با اسید اوریک

محدودیت های آزمایش اسید اوریک

آزمایش اسید اوریک به تنهایی نمی تواند تشخیص قطعی هیچ بیماری را بدهد. بلکه ممکن است نشان دهنده وجود مشکل باشد و برای تشخیص دقیق تر، انجام آزمایشات دیگری نیز ممکن است لازم باشد.

آزمایش ادرار (Urine Analysis)

آزمایش ادرار  Urine Analysis یک بررسی تشخیصی ادرار برای ارزیابی جنبه‌های مختلف عملکرد کلیه، سلامت کلی و تشخیص برخی بیماری‌ها است. این آزمایش معمولاً به عنوان بخشی از معاینات روتین سلامت، در دوران بارداری، قبل از عمل جراحی، یا زمانی که پزشک به وجود مشکلاتی در دستگاه ادراری یا کلیه ها مشکوک باشد، انجام می شود.

آزمایش ادرار چه چیزی را بررسی می کند؟

• عملکرد کلیه: با بررسی اینکه کلیه ها به درستی مواد زائد و مایعات اضافی را از خون فیلتر می کنند یا خیر.
• سلامت کلی: با بررسی وجود عفونت، دیابت، کم آبی بدن و برخی بیماری های دیگر.
• تشخیص بیماری: با بررسی وجود خون، سلول ها، کریستال ها، پروتئین و سایر مواد غیر طبیعی در ادرار.

آزمایش ادرار چگونه انجام می شود؟

• نمونه گیری: ادرار در یک ظرف استریل جمع آوری می شود. در برخی موارد، ممکن است نیاز به نمونه گیری ادرار تمیز باشد که در آن فرد باید ابتدا ناحیه تناسلی را تمیز کند و سپس مقدار کمی از ادرار را دور بریزد و سپس نمونه اصلی را جمع آوری کند.
• آزمایش در آزمایشگاه: نمونه ادرار به آزمایشگاه فرستاده می شود تا مورد بررسی های مختلف قرار گیرد. این بررسی ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
  • بررسی فیزیکی: بررسی رنگ، شفافیت و بوی ادرار
  • بررسی شیمیایی: بررسی وجود مواد مختلف مانند گلوکز، پروتئین، خون، نیترات و غیره
  • بررسی میکروسکوپی: بررسی وجود سلول های خونی، باکتری ها، قارچ ها و کریستال ها

نتایج آزمایش ادرار چه چیزی را نشان می دهند؟

نتایج آزمایش ادرار ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• رنگ، شفافیت و بوی ادرار: تغییرات در رنگ، شفافیت و بوی ادرار می تواند نشان دهنده برخی از مشکلات باشد. به عنوان مثال، ادرار تیره رنگ ممکن است نشان دهنده کم آبی بدن باشد و ادرار کدر ممکن است نشان دهنده عفونت دستگاه ادراری باشد.
• pH ادرار: pH ادرار نشان دهنده اسیدی یا قلیایی بودن ادرار است. تغییرات در pH ادرار می تواند با برخی از بیماری ها مانند عفونت یا سنگ کلیه همراه باشد.
• وجود گلوکز: وجود گلوکز در ادرار می تواند نشان دهنده دیابت باشد.
• وجود پروتئین: وجود پروتئین در ادرار می تواند نشان دهنده آسیب کلیه یا سایر مشکلات باشد.
• وجود خون: وجود خون در ادرار می تواند نشان دهنده عفونت، سنگ کلیه یا سایر مشکلات باشد.
• وجود سلول های خونی، باکتری ها، قارچ ها و کریستال ها: وجود این موارد در ادرار می تواند نشان دهنده عفونت، سنگ کلیه یا سایر مشکلات باشد.

تفسیر

تفسیر نتایج آزمایش ادرار باید توسط یک متخصص بهداشت و درمان انجام شود. متخصص بهداشت و درمان، نتایج آزمایش ادرار را در context تاریخچه پزشکی، علائم و نشانه های بالینی و سایر آزمایشات انجام شده، تفسیر خواهد کرد

آزمایش ادرار کشت و آنتی بیوتیک (Urine Culture & Sensitivity – UCLS)

آزمایش ادرار کشت و آنتی بیوتیک (کشت ادرار) یک روش مهم برای تشخیص عفونت‌های دستگاه ادراری است. این آزمایش شامل دو مرحله است:

1. کشت ادرار:
این مرحله برای شناسایی باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های موجود در ادرار انجام می‌شود.

2. آزمایش حساسیت آنتی بیوتیکی:
در این مرحله، مشخص می‌شود باکتری‌های شناسایی‌شده به کدام آنتی بیوتیک‌ها حساس هستند.

کشت ادرار (Urine Culture) چه زمانی انجام می‌شود؟

آزمایش کشت ادرار در موارد زیر ضروری است:

• تشخیص عفونت دستگاه ادراری (UTI):
  علائم شامل:

  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • احساس فوریت
  • وجود خون در ادرار (hematuria)
  • درد یا ناراحتی در ناحیه لگن
• بررسی علت تب:
  به‌ویژه در کودکان و سالمندان.
• نظارت بر درمان عفونت:
  برای ارزیابی اثربخشی آنتی بیوتیک‌ها.
• بررسی افراد در معرض خطر:
  مانند افراد با سوند دائمی یا دیابتی.

چگونه کشت ادرار (Urine Culture) انجام می‌شود؟

برای انجام کشت ادرار، نمونه ادرار باید به‌درستی جمع‌آوری شود. مراحل عبارتند از:

1. تمیز کردن ناحیه تناسلی با دستمال مرطوب.
2. دور ریختن مقداری از ادرار و جمع‌آوری نمونه اصلی در ظرف استریل.

نمونه به آزمایشگاه ارسال می‌شود. در آنجا، روی محیط کشت قرار می‌گیرد تا باکتری‌ها رشد کنند. سپس باکتری‌ها شناسایی و آزمایش حساسیت آنتی بیوتیکی انجام می‌شود.

نتایج آزمایش کشت ادرار (Urine Culture) چه چیزهایی را نشان می‌دهند؟

نتایج شامل موارد زیر است:

• کشت ادرار:

  • مثبت: وجود باکتری‌ها در نمونه
  • منفی: عدم وجود باکتری‌ها

• آزمایش حساسیت آنتی بیوتیکی:
  نشان‌دهنده حساسیت باکتری‌ها به انواع مختلف آنتی بیوتیک‌ها.

تفسیر نتایج آزمایش کشت ادرار (Urine Culture)

تفسیر نتایج باید توسط متخصص بهداشت انجام شود. پزشک بر اساس نتایج و تاریخچه پزشکی، آنتی بیوتیک مناسب را تجویز خواهد کرد.

آزمایش میکروآلبومین ادرار Microalbumin Random 

آزمایش Urine Micro Albumin ( Random ) میکروآلبومین ادرار سطح پروتئین میکروآلبومین را در نمونه ادرار تصادفی شما اندازه‌گیری می کند.

میکروآلبومین چیست؟

میکروآلبومین نوعی پروتئین بسیار کوچک است که به طور معمول در خون یافت می شود. کلیه های سالم، مقدار کمی از میکروآلبومین را از خون به ادرار فیلتر می کنند.

دلایل انجام آزمایش Urine Micro Albumin ( Random ) میکروآلبومین ادرار:

• بررسی اولیه خطر ابتلا به نفروپاتی دیابتی (آسیب کلیه ناشی از دیابت):
  • این شایع ترین دلیل برای انجام آزمایش Microalbumin Random است.
  • دیابت می تواند به مرور زمان به کلیه ها آسیب برساند و منجر به نارسایی کلیه شود.
  • افزایش سطح میکروآلبومین در ادرار می تواند یکی از اولین نشانه های اولیه آسیب کلیوی ناشی از دیابت باشد.
• بررسی سایر بیماری‌های کلیوی:
  • مانند فشار خون بالا، بیماری قلبی عروقی و یا برخی از بیماری های خود ایمنی.
• نظارت بر روند درمان:
  • در افراد مبتلا به دیابت یا سایر بیماری های کلیوی،
  • پزشک ممکن است از این آزمایش برای نظارت بر اثربخشی درمان و بررسی پیشرفت بیماری استفاده کند.

نحوه انجام آزمایش Microalbumin Random:

آزمایش Microalbumin Random با نمونه ادرار تصادفی انجام می شود. به این معنی که نیازی به جمع آوری ادرار در زمان خاصی از روز نیست.

توصیه می شود:

• قبل از انجام آزمایش، با پزشک خود در مورد هرگونه دستورالعمل خاص مشورت کنید.
• ممکن است پزشک از شما بخواهد که از مصرف برخی داروها یا غذاها در روز آزمایش خودداری کنید.

نتایج آزمایش Microalbumin Random:

• طبیعی:
  • نشان دهنده این است که مقدار کمی از میکروآلبومین در ادرار شما وجود دارد و احتمالاً خطر کمی برای ابتلا به بیماری کلیوی دارید.
• افزایش خفیف (Microalbuminuria):
  • ممکن است نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به بیماری کلیوی، به ویژه در افراد دیابتی باشد.
• افزایش شدید (Macroalbuminuria):
  • نشان دهنده آسیب قابل توجه به کلیه ها و نیاز به پیگیری و درمان جدی است.

تفسیر نتایج آزمایش Microalbumin Random نیاز به بررسی پزشک متخصص دارد. پزشک با در نظر گرفتن مجموعه‌ای از عوامل، از جمله:

• سابقه پزشکی
• علائم بیمار
• نتایج سایر آزمایش‌های تشخیصی

در مورد  مفهوم نتایج آزمایش، لزوم انجام آزمایشات تکمیلی و اقدامات درمانی بعدی تصمیم گیری خواهد کرد.

ملاحظات:

• آزمایش Microalbumin Random تنها یک ابزار غربالگری است و تشخیص قطعی بیماری کلیوی را تایید نمی کند.
• در صورت داشتن هر گونه سوال یا نگرانی در مورد آزمایش Microalbumin Random یا سلامت کلیه های خود، با پزشک متخصص مشورت کنید.