فروکتوزآمین

• آزمایش فروکتوزامین در مقایسه با سنجش A1c دیابت:

آزمایش های فروکتوزامین و A1c به منظور تشخیص دیابت، قند خون را اندازه گیری می کند. آزمایش فروکتوزامین میانگین سطح گلوکز خون دو یا سه هفته قبل از نمونه برداری را اندازه گیری می کند، اما آزمایش  HbA1c،سطح گلوکز خون دو تا چهار ماه گذشته را اندازه گیری می کند.

آزمایش فروکتوزامین پروتئین های گلیکوزیله (نه هموگلوبین گلیکوزیله) را که تنها ۱۴ تا ۲۱ روز در خون گردش می کنند اندازه گیری می کند. لذا، پنجره زمانی کوتاه تر فروکتوزامین برای تعیین پیش آگهی طولانی مدت دیابت، کافی نیست.

در حالی که آزمایش A1c در موارد کلی کاربرد دارد، آزمایش فروکتوزامین با شرایط و موقعیت های خاص مرتبط هست.۳

• هدف از تست فروکتوزامین:

برخلاف آزمایش A1c ، آزمایش فروکتوزامین به عنوان آزمایش غربالگری برای افرادی که دیابت ندارند یا دیابت کنترل شده خوبی دارند استفاده نمیشود.۱ در عوض، آزمایش فروکتوزامین ممکن است در شرایطی استفاده شود که در آن آزمایش A1c کمتر قابل اعتماد است یا اطلاعات مشابهی را ارائه نمیدهد.

• مزایای تست فروکتوزامین:

آزمایش فروکتوزامین ممکن است در شرایط خاص، مانند مدیریت دیابت در کوتاه مدت یا موارد خاص، کارآمد باشد. به عنوان مثال، اگر بیمار اخیراً تغییری در داروها یا انسولین خود داشته باشد، به منظور سنجش اثربخشی درمان جدید در یک بازه زمانی کوتاه تر، استفاده از این تست کمک کننده می باشد.

این آزمایش همچنین ممکن است در دوران بارداری استفاده شود، زیرا بعلت تغییرات فیزیولوژیک بسیار در بارداری، ممکن است نتایج A1c ، قابل اطمینان نباشد.

شرایط پزشکی که در آن آزمایش فروکتوزامین دارای مزایای تشخیص می باشد:

• کم خونی همولیتیک (لیز سریع گلبول های قرمز خون باعث نتیجه کاهش کاذب آزمایش A1c ، می شود).
• کم خونی داسی شکل.
• نارسایی کلیه (بیماری کلیوی مرحله نهایی).
• بیماری کبدی.
• عفونت HIV.
• انتقال خون اخیر.

فروکتوزامین یک آزمایش مفید برای افراد  مبتلا به دیابت بارداری (دیابت در دوران بارداری) می باشد، زیرا تغییرات در گلبول های قرمز و افزایش سریع قند خون می تواند نتایج A1c را غیرقابل اعتماد نماید.

• فروکتوزامین ومقایسه آن با تست A1c:

تست فروکتوزامین در نژاد و قومیت های مختلف، دارای ملاحظاتی می باشد. نتایج آزمایش A1c سطوح بالاتری را در جمعیت سیاه پوست، آسیایی و اسپانیایی تبار در مقایسه با افراد سفیدپوست نشان می دهد.

• اشکالات تست فروکتوزامین:

برخی از پزشکان ممکن است از آزمایش فروکتوزامین به دلیل محدودیت های آن، از جمله دقت پایین در ارزیابی عوارض طولانی مدت دیابت،  پرهیز کنند. از این رو پزشکان آزمایش آلبومین گلیکوزیله را برای موارد خاص به جای A1c توصیه می کنند. این آزمایش که سطح قند خون را در کوتاه مدت نشان می دهد، نویدبخش شناسایی دقیق پیش دیابت در آفریقایی ها، آمریکایی ها و افرادی که چاق نیستند، می باشد. در این آزمایش نیز ممکن است، بعلت تغییر سطح آلبومین تحت تأثیر شرایطی مثل بیماری تیروئید، بیماری های کلیوی، کبدی ویا حتی سیگار کشیدن ، آزمایش آلبومین گلیکوزیله، تحت تاثیر قرار گیرد.

• چگونه آزمایش فروکتوزامین انجام می شود:

این یک آزمایش خون است که با یک نمونه گرفته شده از ورید یا انگشت انجام می شود. خطرات مانند هر خونگیری حداقل هستند و نیازی به آماده سازی خاصی (مثلاً روزه داری) نیست. آزمایش فروکتوزامین خانگی در سال ۲۰۰۲ متوقف شد زیرا دقیق نبود. آزمون A1c نیز باید با استفاده از روشهای تأیید شده و استاندارد شده انجام شود.

• محدوده طبیعی برای تست فروکتوزامین:

برای افراد بدون دیابت، محدوده فروکتوزامین باید ۱۷۵-۲۸۰ میلی مول در لیتر (mmol/L) باشد.

برای افراد مبتلا به دیابت کنترل شده، محدوده فروکتوزامین باید ۲۱۰-۴۲۱ میلی مول در لیتر (mmol/L) باشد.

برای افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، محدوده فروکتوزامین باید ۲۶۸-۸۷۰ میلی مول در لیتر (mmol/L) باشد.

سطوح بالای فروکتوزامین نشان می دهد که میانگین بالای سطح گلوکز خون در دو تا سه هفته گذشته رخ داده است. معمولاً جواب بالا با آزمایش مکرر نظارت می شود، خواه سطح فروکتوزامین باشد یا سایر شاخص ها، مانند آلبومین گلیکوزه یا A1c. اگر نتایج بالا باقی بماند، نشان می دهد که کنترل گلوکز خون به خوبی انجام نشده است.

شرایط عبارتند از:

• بیماریهای کبدی (مثلاً سیروز)
• سندرم نفروتیک
• بیماری تیروئید
• پاراپروتئینمی

علاوه بر این، سطوح بالای اسید اسکوربیک (ویتامینC ) می تواند در قابلیت اطمینان آزمایش اختلال ایجاد کند. بنابراین، بیماران باید حداقل ۲۴ ساعت قبل از جمع آوری نمونه از مکمل های اسید اسکوربیک خودداری کنند.